بیست و پنجم ذی الحجه سال 35 ه.ق مردم با امام علی (ع) بیعت کردند ولی ایشان بیعت مردم از روی رضایتمندی نمی دانستند و تعابیری را بکار بردند که نشان از ترازینگیِ مقبولیتِ مردمی و مشروعیتِ الهی دارد . نا گفته پیداست که در عصر غیبت معصوم ، مقبولیت مردمی اساس مشروعیت الهی است به دلیل این که مفهوم عصمت در مورد حاکمان دینی و غیر دینیِ دوره غیبت حضرت ولی عصر(عج) لحاظ نمی شود . 

مفاهیم مشروعیت و مقبولیت در علوم سیاسی مدرن با مفاهیم قانون ، اطاعت ، رضایت و اختیار معنا می دهند که بررسی های اصیل دینی و غیر ایدذولوژیک، تلقی علوم انسانی مدرن از مشروعیت و مقبولیت را تایید می کند . اطاعت رضایتمندانه و اختیاری و قانونیِ رعایا ، حاکمان را مشروع و مقبول می کند و طمع دشمنان را برای دخالت در امور داخلی ، بد فرجام می کند.

تعابیر امام علی(ع) در خطبه های سوم ، یکصد و سی و هفتم ، پنجاه و چهارم  نهج البلاغه نشان می دهد رفتارهای هیجانی و واکنشی در مقبولیت و مشروعیت حکومت ها،  اعتباری ندارند . شاید بیان امام علی (ع) اشاره به این موضوع دارد که حکومت ها برای کسب مقبولیت و مشروعیت باید پاسخگوی پرسش های مردم و وعده های حاکمان باشند.

امام علی (ع) در خطبه سوم نهج البلاغه موسوم به شِقشِقیِّه، رفتارهای هیجانی، احساسی، واکنشی و عوامانه را نمی پسندند و تعابیر زیر را بکار می برند:

فَمَا رَاعَنِی اِلَّا وَ النَّاسُ کَعُرْفِ الضَّبُعِ اِلَیَّ یَنْثَالُونَ عَلَیَّ مِنْ کُلِّ جَانِبٍ حَتَّی لَقَدْ وُطِئَ الْحَسَنَانِ وَ شُقَّ عِطْفَایَ مُجْتَمِعِینَ حَوْلِی کَرَبِیضَةِ الْغَنَمِ

بناگاه، دیدم که انبوه مردم روى به من نهاده اند، انبوه چون یالهاى کفتاران. گرد مرا از هر طرف گرفتند، چنان که نزدیک بود استخوانهاى بازو و پهلویم را زیر پاى فرو کوبند و رداى من از دو سو بر درید. چون رمه گوسفندان مرا در بر گرفتند.

تقدم فراز یاد شده در متن خطبه شقشقیه بر فراز ذیل نشان می دهد امام علی (ع) مقبولیت مردمی را برابر مشروعیت الهی می دانند.

مَا وَ الَّذِی فَلَقَ الْحَبَّهَ وَ بَرَأَ النَّسَمَهَ لَوْ لَا حُضُورُ الْحَاضِرِ وَ قِیَامُ الْحُجَّهِ بِوُجُودِ النَّاصِرِ وَ مَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَى الْعُلَمَاءِ أَلَّا یُقَارُّوا عَلَى کِظَّهِ ظَالِمٍ وَ لَا سَغَبِ مَظْلُومٍ لَأَلْقَیْتُ حَبْلَهَا عَلَى غَارِبِهَا وَ لَسَقَیْتُ آخِرَهَا بِکَأْسِ أَوَّلِهَا وَ لَأَلْفَیْتُمْ دُنْیَاکُمْ هَذِهِ أَزْهَدَ عِنْدِی مِنْ عَفْطَهِ عَنْزٍ.

سوگند به کسى که دانه را شکافته و جانداران را آفریده، که اگر انبوه آن جماعت نمى بود، یا گرد آمدن یاران حجت را بر من تمام نمى کرد و خدا از عالمان پیمان نگرفته بود که در برابر شکمبارگى ستمکاران و گرسنگى ستمکشان خاموشى نگزینند، افسارش را بر گردنش مى افکندم و رهایش مى کردم و در پایان با آن همان مى کردم که در آغاز کرده بودم. و مى دیدید که دنیاى شما در نزد من از عطسه ماده بزى هم کم ارج تر است.

پسندیده به نظر می رسد اکنون که در آستانه سوگواره حسینی هستیم محدثان کلام معصومین و شارحان نهج البلاغه در تفسیر کلام امام علی (ع) از تمسک به نقل مشهور خودداری کرده ، نگاه عقلانی روز آمد را ،  برنقل مشهور علمای متقدم  رجحان دهند. متاسفانه اعتنای به قول مشهور، از مستنداتِ مسائل شرعی و علوم انسانی سُنَّتی شده است که آسیب جدی به مبانی اندیشه های اصیل دینی به ویژه در حوزه علوم اجتماعی و علوم انسانی مدرن وارد کرده است .